نگاهی دوباره به بازشناسی منابع حکمت‌های عربی امثال و حکم دهخدا

نویسنده

چکیده مقاله:

چند سال پیش در مقالۀ «بازشناسی منابع حکمت‌های عربی امثال و حکم دهخدا» به معرفی سی ضر‌‌‌‌ب‌‏المثل عربی پرداختم که بنا به تصریح ادیبان و صاحب‌­نظران عرب، از کلمات حکمت­آمیز حکیمان ایرانی قبل از اسلام هستند و علی­‌اکبر دهخدا با همۀ ایران‌دوستی‏‌اش، در کتاب امثال و حکم، به تبار و زادگاه ایرانی آن‌ها اشاره نکرده است. اکنون پس از گذشت چند سال، قصد معرفی شانزده نمونۀ دیگر از این امثال ایرانی را دارم، با این تفاوت که با دیدی گسترده‌­تر، علاوه بر نشان دادن شناسنامۀ ایرانی این جمله­‌های حکیمانه، که دهخدا به هویت ایرانی آن‌ها توجه نداشته است، تأثیر آن‌ها را در ادب فارسی و عربی نشان می‌­دهم. در این نوشتار همچنین با نقد برخی پژوهش‌های مربوط به تأثیر ادب عربی در ادبیات فارسی، نشان داده‏‌ام که بسیاری از ادیبان و محققان ما نیز از این دقیقه غافل مانده­‌اند و این در حالی است که غنای فرهنگی ایران در حدی است که می­‌توان برای شرح و توضیح بسیاری از حکمت‌های ایرانی و عربی، در کنار امثال و اشعار عربی، از منابع منسوب به ایران باستان نیز استفاده کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازشناسی منابع حکمت های عربی کتاب امثال و حکم دهخدا

در «امثال و حکم» دهخدا حکمت و امثال عربی بسیاری وجود دارد که به منبع آنها اشاره نشده و یا به اشخاصی غیر از صاحبان اصلی آنها نسبت داده شده است. بخشی از این اقوال حکیمانه که دهخدا آنها را از منابع فارسی مثل مرزبان نامه، قابوس نامه و ...، نقل کرده است، متعلق به فرزانگان و حکیمان ایرانی قبل از اسلام است که به طرق مختلف وارد فرهنگ عربی شد...

متن کامل

بازشناسی منابع حکمت های عربی کتاب امثال و حکم دهخدا

در «امثال و حکم» دهخدا حکمت و امثال عربی بسیاری وجود دارد که به منبع آنها اشاره نشده و یا به اشخاصی غیر از صاحبان اصلی آنها نسبت داده شده است. بخشی از این اقوال حکیمانه که دهخدا آنها را از منابع فارسی مثل مرزبان نامه، قابوس نامه و ...، نقل کرده است، متعلق به فرزانگان و حکیمان ایرانی قبل از اسلام است که به طرق مختلف وارد فرهنگ عربی شده ولی به تدریج با گذر از دهلیز زمان هویت ایرانی خود را از دست ...

متن کامل

در نقد امثال و حکم دهخدا

این نوشته حاصل پژوهشی است، نقّادانه دربارة کتاب امثال و حکم دهخدا که نگارندگان با هدف بررسی و برطرف کردن برخی از کاستی‌های این مجموعه به آن پرداخته‌اند. با این که امثال و حکم دهخدا، یکی از مهم‌ترین کتاب‌ها در زمینة امثال فارسی و یکی از منابع معتبر در تحقیقات زبان و ادبیّات فارسی و پژوهش‌های مربوط به مثل‌شناسی تطبیقی است، باز به سان همة آثار قلمی خالی از نقص نیست و در مواردی به بازنگری و بازنگاری ...

متن کامل

بررسی موضوعی امثال و حکم دهخدا

از زمان‌های پیشین، ایرانیان در میان مردمان مختلف دنیا به طرفه‌گویی معروف بوده‌اند. بنابراین شگفت نیست، که امثال سایر نزد ایرانیان مانند بسیاری از ملل جهان سابقه‌ای طولانی داشته باشد، اما به جهت آنکه اغلب دانشمندان ایرانی پس از اسلام برای نوشتن آثار خود زبان عربی را انتخاب می‌کردند، به تدوین و تنظیم کتاب‌های امثال و حکم به زبان فارسی توجه چندانی نشده است. اما از معاصران، مرحوم علی‌اکبر دهخدا یکی...

متن کامل

نگاهی جدید به امثال و حکم

ضرورت تحقیق در حوزه ادبیات تطبیقی بر کسی پوشیده نیست. این ضرورت با توجه به وجود مضامین مشترک بسیار در دو قلمرو ادبی عربی و فارسی ملموس تر است. در این راستا، امثال و حکم با سابقه بسیار کهن در میان ملل مختلف جهان، از جمله شاخه های ادبی است که پرداختن به مضامین مشترک آنها در ادبیات فارسی و عربی نتایج حایز اهمیتی در برخواهد داشت. وجود موارد متعدد امثال سائره عرب در متون منثور و منظوم فارسی از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 48

صفحات  91- 117

تاریخ انتشار 2011-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023